Malta Humması, tıbbi adıyla Bruselloz, Brucella cinsi bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık, esas olarak hayvanları etkilese de, enfekte hayvanlarla doğrudan temas veya kontamine hayvansal ürünlerin tüketimi yoluyla insanlara bulaşabilir. Malta Humması, Akdeniz ateşi veya dalgalı ateş olarak da bilinir ve adını, hastalığın sık görüldüğü Malta adasından alır.
Nedenleri
Bruselloz, Brucella bakterilerinin neden olduğu bir zoonotik hastalıktır, yani hayvanlardan insanlara bulaşır. Bu bakteriler, özellikle sığır, keçi, koyun ve domuz gibi çiftlik hayvanlarında bulunur. İnsanlar şu yollarla enfekte olabilir:
- Enfekte hayvanlarla temas: Hayvanların doğumuna yardım etmek veya kesim işlemleri sırasında bakterilere maruz kalmak.
- Pastörize edilmemiş ürünler: Süt, peynir gibi kontamine hayvansal ürünlerin tüketimi.
- Soluma yoluyla: Laboratuvarlarda veya mezbahalarda bakterilerin havaya karışması.
Brucella türleri arasında B. melitensis, B. abortus, B. suis ve B. canis bulunur; her biri farklı hayvan türlerini enfekte edebilir.
Belirtileri
Malta Humması’nın belirtileri, enfeksiyonun şiddeti ve süresine bağlı olarak değişir. Hastalık iki şekilde ortaya çıkabilir:
- Akut Bruselloz:
- Ateş (genellikle dalgalı bir seyir izler)
- Terleme (özellikle gece terlemeleri)
- Yorgunluk
- Eklem ve kas ağrıları
- Kronik Bruselloz:
- Haftalarca veya aylarca sürebilen dalgalı ateş
- Depresyon
- Kilo kaybı
- Eklem iltihabı
Bazı durumlarda hastalık, karaciğer, dalak veya sinir sistemi gibi organları da etkileyebilir.
Teşhisi
Bruselloz’un teşhisi, hastanın semptomları ve tıbbi öyküsüyle birlikte laboratuvar testlerine dayanır:
- Serolojik testler: Kanda Brucella bakterilerine karşı antikorların tespiti.
- Kan veya kemik iliği kültürleri: Bakterinin doğrudan izolasyonu için kullanılır.
Teşhis, özellikle erken evrelerde zor olabilir çünkü belirtiler grip gibi diğer enfeksiyonlarla karışabilir.
Tedavisi
Malta Humması’nın tedavisi antibiyotik kombinasyonları ile yapılır:
- Doksisiklin ve rifampin en yaygın kullanılan ilaçlardır.
- Tedavi süresi, enfeksiyonun şiddeti ve yayılımına bağlı olarak birkaç haftadan aylara kadar sürebilir.
Tedavinin tam olarak tamamlanması, hastalığın tekrarlamasını (nüksetmesini) önlemek için kritik önem taşır.
Önlenmesi
Bruselloz’un yayılmasını engellemek için şu önlemler alınabilir:
- Pastörize edilmemiş ürünlerden kaçınma: Süt ve süt ürünlerinin pastörize edilmiş olduğundan emin olun.
- Koruyucu ekipman: Hayvanlarla çalışırken eldiven, maske gibi ekipmanlar kullanın.
- Hayvan aşılaması: Endemik bölgelerde çiftlik hayvanlarının aşılanması hastalığın kontrolünde etkilidir.
Sonuç
Malta Humması, özellikle Akdeniz, Orta Doğu ve Latin Amerika gibi bölgelerde yaygın olan ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir, ancak önleme stratejileri hastalığın yayılmasını engellemede büyük önem taşır. Eğer Malta Humması’ndan şüpheleniyorsanız, vakit kaybetmeden bir sağlık uzmanına başvurmanız önerilir.
Not: Bu makale bilgilendirme amaçlıdır ve profesyonel tıbbi tavsiye yerine geçmez. Sağlıkla ilgili kararlar için lütfen bir doktora danışın.